दि महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँक्स् असोसिएशनच्या रिसर्च अॅण्ड प्लॅनिंग डेव्हलपमेंट सेंटरमधून मार्गदर्शन घेऊन पीएच.डी. प्राप्त झालेले विद्यार्थी

तपशील

सहकार व अध्यापन क्षेत्रात आपण निष्ठेने व अभ्यासू वृत्तीने कार्यरत आहात. एम.कॉम ही पदवी मिळवल्यानंतर अकौटंन्सी या विषयातही आपण गुणवत्तापूर्ण ज्ञान मिळवले आहे, त्याचबरोबर सेट परीक्षा ही आपण उत्तम गुणांनी उत्तीर्ण झाला आहात, हे अभिनंदनीय आहे. आर्थिक क्षेत्रातील होणारे बदल आणि त्यावर सातत्याने, चिंतन हा आपला आधुनिक ज्ञानाचा व्यासंग आहे. मोलानी कॉलेज ऑफ कॉमर्स येथे आपण सहाय्यक प्राध्यापक, लेखा विभाग प्रमुख म्हणून अध्यापन करत आहात व वाणिज्य शाखेतील विद्यार्थांना तळमळीने या विषयातील ज्ञान देत आहात, त्यामुळेच अंतर्गत गुणवत्ता हमी कक्षाचे समन्वयक म्हणून जबाबदारी योग्य तर्हेने पार पाडत आहात. एम.बी.ए. अभ्याक्रमासाठी व्हिजीटिंग प्राध्यापक म्हणून आपली कारकीर्द ही उल्लेखनीय आहे. आपण गेली पंचवीस वर्षेअध्यापनाच्या क्षेत्रात संशोधनात्मक जाणिवेतून शोधनिबंध, व्याख्याने यांच्या माध्यमातून प्रबोधनपर कार्य करत आहात हे शिक्षण क्षेत्रासाठी दिशादर्शक असून शिक्षण क्षेत्राबरोबरच सामाजिक क्षेत्रातही आपण हिरीरीने काम करत आहात हे अभिनंदनीय आहे. महाविद्यालयाच्या एन.एस.एस. युनिटसाठी मार्गदर्शक, तसेच मुंबई पोलिसांसोबत एनजीओएस प्रकल्पात सहभाग, रक्तदान शिबिरे, आपत्तीच्या काळात कपडे, अन्न संकलन मोहिमेत सामाजिक जाणिवेतून काम केले आहे, रोजगार क्षमता अभ्यासक्रमासाठी इंग्रजीचे अध्यापन विद्यार्थ्यांना महत्त्वपूर्ण ठरले आहे. नागरी सहकारी बँका तळागाळातील जनतेसाठी आर्थिक संजीवनी देण्याचे काम करतात त्याच्या भविष्यकालीन विकासासाठी आपल्याला काही करता येईल का? या जाणिवेतून आपण पीएच.डी. संशोधनाच्या माध्यमातून सखोल चिंतन केले आहे, हे अनेेकांना प्रेरणा देणारे व सहकार क्षेत्राला बळकटी देणारे आहे.

तपशील

एम.कॉम. आणि सेट परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर आपण वुमन अर्बन को-ऑपरेटिव्ह बँकेवर संशोधन करून ‘विद्यावाचस्पती’ (पीएच.डी.) ही पदवी प्राप्त केली. हे संशोधन करत असताना वुमन अर्बन को-ऑपरेटिव्ह बँक ही महिलांबरोबरच समाजातील पुरुष वर्गाच्या उत्कर्षासाठी चांगले योगदान देत आहे, हे आपल्या लक्षात आले. महिलांना सर्वांगीण विकासाच्या मुख्य प्रवाहात आणण्यासाठी महिला बँकेच्या महिला संचालिका उत्तमपणे कार्य करत उद्योजकता निर्माण करून महिला उद्योजक या बँकेने घडविल्या आहेत, असेही आपण अनुभवले. महिलाच बँकेचा सर्व व्यवहार हाताळत असल्यामुळे समाजाचाही त्यांच्यावर विश्वास निर्माण झाला आणि महिला बँकांची सर्वार्थाने प्रगती झाली, याचा अनुभव आपण अभ्यासपूर्वक घेतला. महिलांच्या सबलीकरणासाठी सहकारी बँकांच्या व्यवहारात महिलांचा सहभाग मोठ्या प्रमाणात वाढविणे, महिलांना योग्यरीत्या उद्योग करण्यासाठी आर्थिक नियोजन करण्यासाठी मार्गदर्शक शिबिरे आयोजित केली पाहिजेत, असे आपणास वाटले. 2018 पासून मत्सोदरी शिक्षण संस्थेच्या अंकुशराव टोपे महाविद्यालयात आपण वाणिज्य विभागात असिस्टंट प्रोफेसर म्हणून कार्यरत आहात. महाविद्यालयाच्या विविध सांस्कृतिक कार्यामध्ये आपला सहभाग उल्लेखनीय आहे. सिक्युरिटी एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया या अग्रगण्य संस्थेचे फायनान्शिअल रिसोर्स पर्सन म्हणून पॅनलवरही आपली नियुक्ती करण्यात आली आहे, या माध्यमातून सहा विभागांमध्ये 65पेक्षा अधिक कार्यशाळा फायनान्शिअल अवेअरनेस या विषयांतर्गत आपण यशस्वीपणे घेतल्या आहेत.

तपशील

आपण विद्यालंकार स्कूल ऑफ इन्फॉर्मेशन अॅण्ड टेक्नॉलॉजी या अग्रगण्य महाविद्यालयात कॉमर्स (बी.एफ.) या विभागाचे विभागप्रमुख म्हणून कार्यरत आहात. गेल्या 17 वर्षांपासून आपल्याला अध्यापनाचा प्रदीर्घ अनुभव आहे. सहकार क्षेत्रातील संशोधन करून आपण पीएच.डी. पदवी प्राप्त केली आहे, तसेच ‘नॉन परफॉर्मिंग अॅसेट मॅनेजमेंट ऑफ को-ऑपरेटिव्ह बँक इन मुंबई डिस्ट्रिक्ट’ या विषयावर सहकार क्षेत्रात आपण व्यासंगी वृत्तीने संशोधन केले आहे. मुंबई विद्यापीठाअंतर्गत आजीवन अध्ययन आणि विस्तार विभागाचे जिल्हा समन्वयक म्हणून आपण कार्यरत आहात. बॉम्बे पब्लिक ट्रस्ट आणि अडोर इंडिया या एनजीओच्या माध्यमातून 1500हून अधिक ऑनलाईन कार्यशाळांचे अपंग आणि अनाथ मुलांसाठी आयोजन केले आहे. त्याचबरोबर पथनाट्य आणि रक्तदान शिबिरांचे आयोजन करत सामाजिक दायित्व निभावले आहे. मुंबई विद्यापीठाच्या उडान फेस्टिवलच्या आयोजनात सहभाग घेऊन सांस्कृतिक क्षेत्रातही आपण उल्लेखनीय ठसा उमटवला आहे. महाराष्ट्रासह भारतीय अर्थव्यवस्थेच्या दृष्टीने सहकार क्षेत्र अतिशय महत्त्वाचे आहे. ‘एकमेकां सहाय्य करू, अवघे धरू सुपंथ॥’ असे विचार मांडणार्या महाराष्ट्रातील संतपरंपरेने सहकार क्षेत्राची बीजे रुजवली आहेत. मात्र बुडीत कर्जेही सहकार क्षेत्रातील सर्वात मोठी समस्या आहे. यामुळे भारतीय अर्थव्यवस्थेवर दूरगामी परिणाम घडून येतात आणि म्हणून या बुडीत कर्जांच्या वसुलीचे योग्य ते नियोजन आणि उपाययोजना करणे अतिशय महत्त्वाचे आहे. आपण सहकार क्षेत्रातील बुडीत कर्जेनियोजन व उपाय यावर संशोधन केले आहे. यासाठी भारतीय रिझर्व्ह बँकेने नमूद केलेल्या धोरणाचे काटेकोरपणे पालन करण्याची गरज आपण प्रतिपादन केली आहे. महाराष्ट्रातील बर्याच अग्रगण्य बँका बुडीत कर्जाचे योग्य नियोजन न केल्यामुळे दिवाळखोरीत आल्या आहेत. म्हणून सहकारी बँकांनी बुडीत कर्जेहा विषय अत्यंत सावधगिरीने आणि योग्य पद्धतीने हाताळणे गरजेचे आहे; तरच सहकार क्षेत्राचे अस्तित्व टिकून राहील, यावर आपण विश्वास व्यक्त केला आहे. आपणास आतापर्यंत बेस्ट फिल्ड कोऑर्डिनेटर, बेस्ट रिसर्च पेपर आणि रिसर्च (संशोधन क्षेत्र), आयसीएआरतर्फे सन्मान (शैक्षणिक क्षेत्र), क्रिस्टल कंपनीतर्फे सन्मान (सामाजिक क्षेत्र) प्राप्त झाले आहेत.